Slaap is essentieel voor je gezondheid en welzijn. Het stelt je in staat om te herstellen, zowel fysiek als mentaal, en om energie op te laden voor de volgende dag.
Een goede nachtrust is daarom van groot belang.
Maar wist je dat slaap niet alleen bestaat uit één fase, maar dat het uit verschillende fases bestaat?
Slaap is “het” natuurlijke instrument voor je (mentale) gezondheid en vitaliteit. Wil je het maximale uit je slaap halen? Volg dan één van mijn, op wetenschappelijke feiten gebaseerde, slaapcursussen.
In deze video, podcast en blog zie, hoor of lees je alles over de fases van slaap en waarom ze zo belangrijk zijn voor ons lichaam en geest.
Bekijk de complete video op YouTube.
Luister je liever een podcast (+video) dan kan dat via onderstaande link.
Lees je liever, lees dan vooral door, want de samenvatting vind je hieronder.
De relatie tussen dag en nacht
Slaap is van essentieel belang voor ons welzijn en functioneren.
Het is fascinerend wat er tijdens het slapen gebeurt en waarom we het echt nodig hebben.
Terwijl ik me verdiepte in slaap, ontdekte ik dat het niet alleen gaat om rusten, maar ook om energie opdoen en betere ervaringen creëren overdag.
Ik ontwikkelde zelfs producten en technieken om anderen te helpen dit te bereiken.
Het is een cyclus van dag en nacht waarin we trainen en studeren overdag, maar leren en implementeren in de nacht. Het zorgt ervoor dat we groeien en vooruitgaan in het leven.
Onze dagelijkse doelen kunnen alleen worden bereikt als we de nacht goed organiseren en er rekening mee houden.
Overdag trainen en studeren we, maar ‘s nachts herstellen we, bouwen we cellen op en verbinden we ze, en verminderen we emoties.
Op die manier kunnen we de volgende dag vitaal en mentaal gezond verder gaan.
Een goede nachtrust is essentieel voor het behalen van doelen en het optimaliseren van prestaties gedurende de dag.
Tijdens de slaap herstelt het lichaam zich en worden de schade en vermoeidheid van de dag omgezet in groei en versterking.
Daarnaast speelt slaap een cruciale rol bij het ontwikkelen van motorische vaardigheden en het verbeteren van mentale prestaties.
Of het nu gaat om sporten, werken of gezinsleven, een gezonde nachtrust is van invloed op alle aspecten van het leven.
Het is de tijd waarin het brein zich oplaadt en zich voorbereidt op de uitdagingen van de volgende dag.
Het belang van slaap kan niet genoeg benadrukt worden, want het maximaliseert niet alleen je dag, maar ook je algehele welzijn.
Slaap fases
Tijdens het slapen doorloop je verschillende fases van slaap.
Deze fases worden ingedeeld in drie stadia:
- lichte slaap
- diepe slaap, en het
- remstadium.
Elke nacht ga je ongeveer elke negentig minuten door deze stadia.
In het lichte slaapstadium bevind je je aan het begin van je slaapcyclus, waarbij je gemakkelijk wakker kunt worden.
Vervolgens ga je naar het diepe slaapstadium, waar je de meest herstellende slaap ervaart.
Het remstadium, dat staat voor Rapid Eye Movement, is het stadium waarin levendige dromen plaatsvinden.
Deze verschillende fases van slaap zijn van vitaal belang voor een goede nachtrust en om ’s ochtends weer verfrist wakker te worden.
Dus je praat over non-rem; één, twee drie en remstadium. En dat heeft alles te maken dat in de non-rem ga je steeds lager in je bewustzijn. Je gaat echt naar de anabolische toestand, waarin je alle processen doorloopt voor je gezondheid, je immuunsysteem.
Je bouwt je cellen. En in het remstadium ga je veel meer aan het werk met wat je hebt gebouwd.
Dus je gaat verbanden leggen, emoties verlagen. En wat laat de wetenschap nu zien, is dat wij gaan als eerste, als we in slaap vallen, gaan we naar de hoogste prioriteit.
Dus je kunt je voorstellen, je hebt hard gewerkt. ’s Avonds ben je even ontspannen. En dan ga je meteen naar wat we noemen, diepe slaap.
Diepe slaap
In de diepe slaap, zit je om en nabij het uur tot twee uur per heel etmaal.
Dus vooral in het begin van de nacht zit je daar in.
Je gaat zo van stadium één, twee naar drie. Dan zit je best wel lang in de diepe. Delta Brainwave activiteit zien we dan. Ik noem het versnelling één.
Dan ga je snel omhoog, dan droom je heel kort, of zit je heel kort in het remstadium.
En dan ga je vervolgens nog een keer die cyclisch doormaken. Dan wordt het diepe slaap iets korter, rem iets langer en zo wordt steeds meer de diepe slaap ondieper.
Uiteindelijk kom je er niet eens meer in en dan ga je steeds meer remslaap doormaken.
Rem-slaap
Tijdens de remslaap dromen we het meest.
In welke slaapfase droom je?
Ongeveer vijfentwintig procent van onze dromen vinden plaats tijdens de diepe slaap, terwijl de overige dromen (75%) zich voornamelijk in de remslaap afspelen.
In de remslaap is ons brein actief bezig met processen zoals het leggen van verbanden, het verwerken van emoties en het ontwikkelen van motorische vaardigheden.
Tijdens deze fase bewegen onze ogen van links naar rechts terwijl we genieten van mooie of soms minder prettige dromen.
Dromen dienen als een manier om te experimenteren met onze wensen, herinneringen, gevoelens en gedachten.
Ze kunnen zowel angstaanjagend als prachtig zijn, maar zijn vaak onrealistisch.
Uiteindelijk helpen ze ons om een realistisch en nuttig scenario te creëren om de volgende dag mee verder te gaan.
Slaap er maar een nachtje over
Misschien herken je het wel dat mensen zeggen “Slaap er maar eens een nachtje over”.
En dat is natuurlijk, omdat we vaak wel weten dat het ons goed doet. Maar waarom precies, is dat niet duidelijk. Maar wat gebeurt er?
Overdag heb je allemaal zaken meegemaakt. Je hebt getraind en gestudeerd.
Dan ga je van het korte termijn geheugen de lange termijn geheugen maken. Maar het is ook zo dat, zeg maar, alles wat je overdag aan ervaringen opdoet… je brein gaat proberen om dat te onthouden. En hoe doet het dat?
Je onthoudt door koppelingen te maken. En de krachtigste koppeling is met een emotie en de krachtigste emotie is angst.
Dus bewust, maar vooral onbewust, zeg maar vijfennegentig procent gebeurt nou eenmaal onbewust, ben je herinneringen aan het aanmaken, door ze te koppelen aan de kern van je brein waar je amygdala zit. Het centrum waar je emoties gereguleerd worden en veelal de koppeling met angst maken.
Je wilt eigenlijk het vinkje zetten, moet ik hier bang voor zijn, want dan is het eerste wat ik doe, is er van weglopen. Nou, dus dat is heel belangrijk, want daarmee creëer je een fotografisch geheugen.
Maar het slaapproces, en vooral dus het remslaapproces is heel belangrijk om ook alles een plekje te geven en te ontkoppelen van al de emoties.
Dus je verlaagt je emoties, met name dus angst, door goed door te slapen en lekker te dromen.
En dat is waarom je beter beslissingen kunt nemen in de ochtend, als je wakker bent geworden in plaats van in de avond nog.
Je slaap verbeteren
Op het moment dat mensen niet lekker in hun energie zitten, dan zijn er eigenlijk twee groepen mensen.
- Je hebt een groep mensen die zeggen Ik slaap niet goed, ik wil beter slapen.
- En er is een groep mensen die zeggen: mijn slaap is prima, ik ga liggen, ik ben weg en acht uur later word ik wakker. Maar ik zou meer energie willen overdag.
Voor beide groepen geldt dat ze mogelijk een niet goed slaapproces doorlopen elke nacht of vaak.
En energie, zoals ik net al noemde, haal je het meeste uit de diepe slaap. En mensen kunnen ondiep slapen en dieper en dieper.
En wat zien we in de studies is dat diepe slaap maakt dat je effectieve slaap hebt als het gaat om je gezondheid. En dat wil ook zeggen dat als de slaap dus niet diep is, de diepe slaap is lichter geworden, dan doen mensen daarmee alleen al slaaptekort op.
Boobytraps
Er zijn veel boobytraps in het leven die ervoor zorgen dat je niet goed kunt slapen.
Cafeïne in je bloed wanneer je gaat slapen kan je diepe slaap met wel 72% verminderen, zoals studies hebben aangetoond. Mensen realiseren zich vaak niet dat ze een slaaptekort hebben. Ze worden echter wel moe wakker en gaan extra koffie drinken. Dit is slechts één voorbeeld.
Veel voedingsmiddelen die we ’s avonds consumeren, zoals chips en alcohol, voorkomen een goede nachtrust en met name de diepe slaap.
Slaap en stress
Slaap en stress zijn nauw met elkaar verbonden. Wanneer we veel aan ons hoofd hebben en veel stress ervaren, kan dit onze slaap negatief beïnvloeden.
Vooral tijdens de remslaap, in de tweede helft van de nacht, kunnen we gemakkelijker wakker worden en direct beginnen met piekeren.
Deze gedachten kunnen zowel positief als negatief zijn, maar hoe meer stress we in ons hoofd halen, des te moeilijker het kan zijn om weer in slaap te vallen.
Dit kan leiden tot verstoring van de remslaap en uiteindelijk een verminderde kwaliteit van onze slaap. Het is daarom belangrijk om manieren te vinden om stress te verminderen en een goede nachtrust te bevorderen.
Naarmate de stress blijft aanhouden, zien we uiteindelijk ook een afname in de hoeveelheid diepe slaap.
Slotwoord
Slaap is essentieel voor je gezondheid en welzijn. Het stelt je in staat om te herstellen, zowel fysiek als mentaal, en om energie op te laden voor de volgende dag.
Een goede nachtrust is daarom van groot belang.
Diepe slaap is het meest cruciale proces dat je dagelijks door kunt maken om jezelf vitaal te krijgen.
En de remslaap, die meer voorkomt in de tweede helft van de nacht is met name belangrijk voor het leggen van de juiste verbanden, het alles een plekje geven in je brein, verlaging van emoties en het ontwikkelen van je motorische vaardigheden.
Heel veel succes met het begrijpen en vervolgens optimaliseren van je slaap.
Bekjik, luister, lees ook Hoe val ik snel in slaap?